Waldemar Zboralski

---

Życie prywatne

Waldemar Zboralski rozpoczął swoją edukację w Wyższym Seminarium Duchownym Zakonu Paulinów w Krakowie, gdzie zdobywał wiedzę teologiczną. W 1988 roku podjął decyzję o emigracji, przenosząc się do Danii w poszukiwaniu nowych możliwości.

Dnia 12 października 2007 roku, Zboralski oraz jego partner, Krzysztof Nowak, zarejestrowali swój związek partnerski w Anglii. Ich decyzja była istotnym krokiem, ponieważ stanowili oni pierwszą polską parę gejów, która w tym kraju zalegalizowała swój związek. Zboralski wraz z Nowakiem zyskali także uznanie w mediach, występując w filmie dokumentalnym Roberta Glińskiego zatytułowanym Homo.pl, gdzie ich historia została uwieczniona.

Na emigracji Zboralski kontynuuje pracę w swoim zawodzie, pełniąc funkcję pielęgniarza geriatrycznego. Jego życie osobiste przeszło znaczącą przemianę, jak ujawnia jego wpis na blogu z 2019 roku, w którym to opisuje swój powrót do wiary katolickiej, po 33 latach bycia ateistą i antyklerykałem. Wystąpienie to potwierdził również podczas audycji w Telewizji Trwam, która była transmitowana także w Radiu Maryja.

Działalność na rzecz społeczności LGBT

Dnia 15 listopada 1985 roku Waldemar Zboralski, pracujący wówczas w szpitalu w Nowej Soli, został aresztowany przez Milicję Obywatelską. To wydarzenie miało swoje źródło w akcji „Hiacynt”, która trwała od 1985 do 1987 roku i doprowadziła do zatrzymania około 12 tysięcy osób, według niektórych źródeł ta liczba wynosiła około 11 tysięcy. Miesiąc po tym incydencie, w wyniku pomówień o molestowanie seksualne, stracił pracę w szpitalu. Sytuacja ta miała wpływ na jego przyszłe działania oraz decyzje życiowe.

W 2008 roku, gdy Jacek Adler oraz Szymon Niemiec złożyli wniosek do Instytutu Pamięci Narodowej o zbadanie sprawy „Hiacynt”, Zboralski jako osoba pokrzywdzona zwrócił się do tej instytucji. Niestety, wniosek został odrzucony, a jego relacje podczas wywiadu dla miesięcznika „Inaczej” z października 1999 roku pozostają cennym źródłem wiedzy dotyczącej tej sprawy.

Po rejestracji jako homoseksualista przez policję, Zboralski postanowił zainwestować swoje siły w walkę na rzecz organizacji homoseksualnego ruchu podziemnego. Wraz z Sławomirem Starostą oraz Arturem Krasickim, stał się liderem podziemnego ruchu gejowsko-lesbijskiego, zakładając Warszawski Ruch Homoseksualny w 1987 roku, którego był przewodniczącym w latach 1987-1988.

W opinii Ireneusza Krzemińskiego, Zboralski był osobą, która prowadziła koordynację działań organizacji z trzech miast: Gdańska, Warszawy i Wrocławia. Próba ta została podjęta w 1987 roku i zakończyła się niepowodzeniem.

Jako główny polski przedstawiciel, utrzymywał regularny kontakt z frankofońskimi organizacjami LGBT, opisując sytuację polskich społeczności homoseksualnych. 17 listopada 1988 roku, Radio Wolna Europa uznało go za jednego z niezależnych działaczy we Wschodniej Europie.

W latach 1992-2002 Zboralski był stałym współpracownikiem miesięcznika „Inaczej”. Po swojej emigracji do Wielkiej Brytanii, jego osobisty wizerunek oraz jego partner Nowak stanowiły kluczowy element kampanii lobbingowej na rzecz legalizacji związków partnerskich w Polsce.

Z racji na to, że był jednym z pionierów aktywizmu gejowskiego w Polsce, często nazywany jest gejowskim Wałęsą. Krzysztof Tomasik, autor książki „Gejerel. Mniejszości seksualne w PRL-u”, w jednym z wywiadów powiedział o Zboralskim:

„Jeśli chodzi o gejowskiego Wałęsę to była taka postać – nazywał się Waldemar Zboralski. To on był takim spiritus movens warszawskiego ruchu homoseksualistów. To on był pierwszym przewodniczącym i właściwie jako pierwszy zaczął pojawiać się w mediach jako przedstawiciel homoseksualistów. Starał się być wzorem na wzór zachodni. Wtedy też pojawiła się kwestia zachorowań na AIDS, więc Zboralski jako wzór do naśladowania dla innych zrobił sobie test i pokazał go publicznie. Pochodził z małego miasteczka, z rodziny robotniczej i nosił wąsy, więc niejako naturalnie został takim gejowskim Wałęsą.”

Współpraca z SB

W październiku 1985 roku Waldemar Zboralski podjął decyzję o podpisaniu zobowiązania do współpracy z Służbą Bezpieczeństwa, zobowiązując się do ujawniania nielegalnych działań politycznych oraz przestępstw gospodarczych i kryminalnych. W trakcie kontaktów z SB miał stosować pseudonim „Stanisław”. Niedługo po tym, jego oficer prowadzący wystawił opinię, w której stwierdził, że Zboralski nie dysponuje odpowiednimi umiejętnościami do dostarczania informacji interesujących Służbę.

Wśród dokumentów przekazanych przez Zboralskiego jedynie raz pojawił się temat homoseksualizmu, i to w kontekście zachowań kleryków, z zaznaczeniem miast, gdzie problem ten był poważniejszy. Sama postawa Zboralskiego wobec współpracy z SB była kontrowersyjna, zwłaszcza po ujawnieniu tych informacji przez Instytut Pamięci Narodowej. Zboralski wówczas stanowczo zaprzeczył, twierdząc, że archiwalia zostały sfałszowane, a także, że stanowią one akt zemsty Stanisława Rudnickiego, byłego funkcjonariusza SB z Nowej Soli.

Mimo wcześniejszych zaprzeczeń, Zboralski w dniu 20 maja 2019 roku opublikował na swojej prywatnej stronie internetowej oświadczenie, w którym przyznał się do współpracy z SB oraz do aktywnego uczestnictwa w „[…] zdradzie Ojczyzny po 1985 roku jako tajny współpracownik Służby Bezpieczeństwa TW „Stanisław” […]”. Ta sprzeczność w jego wypowiedziach rodzi pytania o wiarygodność i intencje Zboralskiego oraz sposób, w jaki postrzegał własną rolę w historii.

Działalność polityczna

Od 2002 roku Waldemar Zboralski związał się z Antyklerykalną Partią Postępu Racja, gdzie pełnił szereg istotnych ról. Na przestrzeni lat zajmował stanowiska takie jak przewodniczący zarządu miejskiego w Nowej Soli, a także przewodniczący zarządu regionu zielonogórskiego. Jego zaangażowanie w działalność polityczną objawiało się również przez pełnienie funkcji rzecznika prasowego zarządu wojewódzkiego w Lubuskiem.

W 2004 roku Zboralski ubiegał się o mandat w Parlamencie Europejskim, reprezentując Antyklerykalną Partię Postępu Racja z okręgu wyborczego we Wrocławiu. Niestety, uzyskał jedynie 393 głosy poparcia, co nie wystarczyło, aby objąć ten urząd. W tym samym roku stał się również pierwszym, który otrzymał honorowe członkostwo Kampanii Przeciw Homofobii, co podkreśla jego dążenie do walki z dyskryminacją.

Rok 2005 przyniósł kolejną zmianę w jego karierze, kiedy to wstąpił do Unii Lewicy III RP. Jeszcze w tym samym roku postanowił wystartować w wyborach do Sejmu, reprezentując SLD w okręgu wyborczym w Piotrkowie Trybunalskim, co przyniosło mu jedynie 51 głosów poparcia.

---

Oceń: Waldemar Zboralski

---